به نقل از «ایران اکونومیست»

بانک جهانی: 2011 تا 2020 دهه بحرانی اقصاد ایران

تاریخ انتشار: ۱۵ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۳۷۹۴۳

در گزارش بانک جهانی وضعیت فقر و رفاه ایرانیان در یک دهه مورد بررسی قرفته است.

 بانک جهانی در گزارشی تحت عنوان «فقر و توزیع رفاه» به بررسی وضعیت فقر و درآمد ایرانیان از سال 2011 تا سال 2020 پرداخته است. بر اساس این گزارش، خانوارهای ایرانی بر اساس سطح درآمد به 5 گروه (چندک) تقسیم شده‌اند. هر یک از این گروه‌ها شامل 20 درصد از جمعیت است و از کمترین درآمد به بالاترین درآمد ردیف شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بر این اساس، گروه اول شامل 20 درصد فقیر و گروه آخر شامل 20 درصد ثروتمند است.

طبق یافته‌های بانک جهانی، بخشی از منبع درآمدی خانوارها از محل انواع یارانه‌ها تأمین می‌شود. این یارانه‌ها متشکل از «یارانه‌های یک‌باره، کمک‌هزینه و دریافتی از خیریه‌ها»،‌ «مستمری» و «یارانه نقدی معمولی» است. به این یارانه‌ها اصطلاحا «پرداخت انتقالی» نیز گفته می‌شود.

مشاهدات بانک جهانی حاکی از آن است که در سال 2011 «یارانه‌های نقدی معمولی» بیش‌ترین سهم را از یارانه‌های پرداخت شده به 20 درصد فقیر جامعه داشته است. هر چه به سمت چندک پنجم نزدیک‌تر شویم، سهم مستمری افزایش می‌یابد. در سال 2020 این نسبت‌ در چندک‌های فقیر بیش‌تر دستخوش تغییر شده‌ است.

این گزارش، ترکیب شغلی 20 درصد فقیر و 20 درصد ثروتمند را نیز در سال‌ 2020 مورد بررسی قرار داده است. بر اساس این بررسی، بیش از یک‌پنجم از 20 درصد ثروتمند جامعه در بخش‌ دولتی، آموزشی و بهداشتی مشغول به کار بوده‌اند در حالی که کمتر از دو درصد از 20 درصد فقیر جامعه سرپرستی شاغل در این بخش داشته‌اند.

 

داده‌های بانک جهانی نشان می‌دهد که نرخ فقر ایرانیان از 20 درصد در سال 2011 به 28.1 درصد در سال 2020 افزایش یافته است. همچنین طبق این آمار، 40 درصد از ایرانیان در معرض فقیرشدن قرار دارند. به عقیده این نهاد، فاصله زمانی بین سال‌های 2011 و 2020 دهه از دست رفته اقتصاد ایران است که در آن رشد اقتصادی پایین را همراه با افزایش تورم تجربه کرده است.

در این سال‌ها به طور متوسط سرانه تولید ناخالص داخلی 0.6 درصد کاهش یافته است. علت اصلی این کاهش نیز نوسانات درآمدهای نفتی بوده است. با این که دولت ایران تلاش کرده تا منابع درآمدی مالیاتی خود را تقویت کند اما به عقیده بانک جهانی همچنان وابسته به نفت است. همین مسئله باعث شده تا همزمان با کاهش قیمت نفت، کسری هزینه و درآمد برای دولت ایجاد شود و برای جبران آن به ابزارهای دیگر متوصل شود. نتیجه رفاهی این کاهش رشد و افزایش تورم، با کاهش قدرت خرید همراه شده است.

پرداخت‌های انتقالی به مثابه ضربه‌گیر شوک‌های بیرونی

در بخشی از گزارش بانک جهانی به ترکیب پرداخت‌های انتقالی خانوارهای ایرانی پرداخته شده است. پرداخت‌های انتقالی همان یارانه‌ها هستند. خانوارهای ایرانی در این بررسی بر اساس سطح درآمد به 5 گروه (چندک) تقسیم شده‌اند. هر یک از این گروه‌ها شامل 20 درصد از جمعیت است و از کمترین درآمد به بالاترین درآمد ردیف شده است. بر این اساس، گروه اول شامل 20 درصد فقیر و گروه آخر شامل 20 درصد ثروتمند است.

طبق یافته‌های بانک جهانی، بخشی از منبع درآمدی خانوارها از محل انواع یارانه‌ها تأمین می‌شود. این یارانه‌ها متشکل از «یارانه‌های یک‌باره، کمک‌هزینه و دریافتی از خیریه‌ها»،‌ «مستمری» و «یارانه نقدی معمولی» است. منظور از یارانه‌های یک‌باره، کمک‌هایی است که برای یک مرتبه توسط نهادهای دولتی، خصوصی یا مردم عادی به فقرا پرداخت می‌شود.

طبق داده‌های بانک جهانی، بنظر می‌رسد در سال 2011 به میزان 30 درصد از پرداخت‌های انتقالی به 20 درصد فقیر جامعه از طریق «یارانه‌های نقدی معمولی» تامین شده و تنها 5 درصد آن را مستمری تشکیل داده است. هر چه به سمت چندک‌های ثروتمند نزدیک می‌شویم، این ترکیب به نفع مستمری تغییر می‌کند. برای مثال، 27 درصد از پرداخت‌های انتقالی ثروتمندترین گروه جامعه را مستمری تشکیل می‌دهد.

حال اگر به همین موضوع در سال 2020 نگاه کنیم متوجه می‌شویم که نسبت‌ها تغییر کرده است. به بیان دقیق‌تر، در این سال تنها 7 درصد از پرداخت‌های انتقالی 20 درصد فقیر جامعه را یارانه نقدی معمولی تشکیل داده و سهم خیریه‌ها و کمک‌هزینه‌ها بیش‌تر شده است. با این حال، همچنان در چندک‌های ثروتمند بالاترین سهم پرداخت‌ها به مستمری تعلق دارد.

تحلیل بانک جهانی از این مشاهده این است که خانوارهای ثروتمندتر بیش‌تر به مستمری که با افزایش قیمت‌ها تعدیل می‌شود، متکی هستند. این در حالی است که خانوارهای فقیر بیش‌تر وابسته به یارانه‌های نقدی معمولی هستند که بر اثر تورم آب می‌رود. بنظر می‌رسد سهم بالای یارانه‌های نقدی معمولی از پرداخت‌های انتقالی چندک اول در سال 2011 احتمالا متاثر از باارزش‌بودن یارانه نقدی در این سال باشد. طی 10 سال گذشته و به دلیل وقوع تورم‌های پی‌درپی، ارزش این یارانه‌ها کاهش یافته و سهم آن‌ها از پرداخت انتقالی فقرا نزولی شده است.

پرداخت‌های انتقالی به مثابه ضربه‌گیر شوک‌های بیرونی

در بخش دیگر گزارش بانک جهانی، یک دسته‌بندی از خانوارها در سال 2020 بر اساس شغلی که سرپرست خانوار دارد، ارائه شده است. طبق این آمار، 38 درصد از ثروتمندترین گروه جامعه در بخش خدمات، 12 درصد در بخش دولتی و 10 درصد در بخش سلامت و آموزش مشغول به کار هستند. تنها 9 درصد از این خانوارها سرپرستی دارند که در بخش ساخت و ساز فعالیت می‌کند.

این در حالی است که کمتر از 3 درصد از 20 درصد فقیر جامعه سرپرستی شاغل در بخش دولتی یا سلامت و آموزش دارد و در مقابل 31 درصد از آن‌ها در بخش ساخت و ساز فعالیت می‌کنند؛ بخشی که به گفته بانک جهانی افزایشی در درآمد حقیقی آن‌ها در یک دهه گذشته ایجاد نشده است. همچنین، نرخ بیکاری در خانوارهای 20 درصد فقیر بالاتر از 20 درصد ثروتمند است.

طبق مطالعات بانک جهانی، زمانی که یک گشایش اقتصادی در سال‌های 2014 و 2017 اتفاق افتاد، وضعیت خانوارهای نزدیک به خط فقر که در بخش کشاورزی و خدمات کار می‌کردند اندکی بهبود یافت اما این بهبود در دوره بعد و زمانی که دوباره اقتصاد به سمت رکود رفت، حذف شد.

     

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: درصد فقیر جامعه بانک جهانی یارانه ها درصد ثروتمند یارانه نقدی شامل 20 درصد سال 2020 سال 2011 20 درصد بر اساس بیش تر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۳۷۹۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پست بانک ایران بخشنامه پرداخت تسهیلات مسکن فرزند سوم یا بیشتر را در سال ۱۴۰۳ را ابلاغ کرد

امتداد - معاونت اعتباری و بین الملل پست بانک ایران بخشنامه دستورالعمل اجرایی پرداخت تسهیلات قرض الحسنه مسکن خانوارهای فاقد مسکن دارای فرزند سوم یا بیشتر در سال 1403 را به مدیریت شعب استان‌ها و مناطق تهران ابلاغ شد.

 به گزارش پایگاه خبری امتداد ،  بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با ابلاغ بخشنامه ۰۳/۱۶۰۵۹ مورخ ۱۴۰۳/۰۱/۲۸ به بانک‌ها، دستورالعمل اجرایی تسهیلات قرض الحسنه مسکن ودیعه، خرید یا ساخت مسکن موضوع جز (۳) بند (ث) تبصره ۱۳ قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور، خانوارهای دارای فرزند سوم یا بیشتر را ابلاغ کرد.بر اساس این بخشنامه، تسهیلات قرض الحسنه ودیعه یا خرید یا ساخت مسکن (بنا به درخواست خانواده) با بازپرداخت حداکثر ۲۰ ساله برای خانواده های فاقد مسکن که از ابتدای سال ١٣٩٩ به بعد، صاحب فرزند سوم یا بیشتر شده یا می شوند به میزان سه میلیارد ریال (۳۰۰ میلیون تومان) قابل پرداخت است.
بر اساس این گزارش، این تسهیلات در مناطقی که نرخ باروری محل تولد پدر یا فرزند کمتر از ۲٫۵ درصد قابل پرداخت است، همچنین بانک ها باید با اعتبار سنجی، اخذ سفته و یا یک ضامن معتبر از متقاضی، این تسهیلات را پرداخت کنند.

برچسب ها :

این مطلب بدون برچسب می باشد.